۴- تکثیر غیر مجاز، شامل

 

۴-۱- تکثیر بازی های رایانه ای

 

۴-۲- تکثیر توپوگرافی نیمه هادی.^[۸۷]

 

بند دوم: طبقه بندی اسناد ملی

 

می توان دو بسته بندی از قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح و قانون تجارت الکترونیک استخراج کرد که با توجه به موضوع بحث مقایسه آن ها با دسته بندی های مطرح شده در پیش نویس قانون تجارت الکترونیکی نیز انجام می‌گیرد.

 

۱-قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح ۱۳۸۲

 

این قانون در ماده ۱۳۱ خود اقسام جرایم رایانه ای نظامیان را برشمرده است که به شرح ذیل است:

 

1. تخریب (حذف)اطلاعات یا نرم افزارهای رایانه ای

۲-تخریب سیستم‌های رایانه ای

 

۳- جعل رایانه ای

 

1. 1. جاسوسی و افشای اطلاعات رایانه ای

 

1. 1. سرقت یا معدوم نمودن حاملهای اطلاعات رایانه ای

 

1. سوء استفاده مالی از طریق رایانه( ارتشا، اختلاس، اخاذی)^[۸۸]

 

۲-پیش نویس قانون تجارت الکترونیکی ۱۳۸۰

 

در این پیش نویس مواد کیفری در شش مبحث به شرح ذیل آمده بود:

 

مبحث اول: کلاهبرداری رایانه ای

 

مبحث دوم: جعل رایانه ای

 

مبحث سوم: نقض حقوق مصرف کننده و تبلیغات در بستر مبادلات الکترونیکی

 

مبحث چهارم: نقض حق مؤلف

 

مبحث پنجم: نقض حمایت از داده های شخصی/ حریم خصوصی

 

مبحث ششم: نقض اسرار تجاری و علایم تجاری

 

۳-قانون تجارت الکترونیکی ۱۳۸۲

 

این قانون در باب چهارم خود از مواد ۶۷ الی ۷۷ تحت عنوان جرایم و مجازات‌ها عناوین ذیل را بر شمرده است.

 

مبحث اول: کلاهبرداری رایانه ای

 

مبحث دوم: جعل کامپیوتری

 

مبحث سوم: نقض حقوق انحصاری در بستر مبادلات الکترونیک

 

فصل اول: نقض حقوق مصرف کننده و قواعد تبلیغ

 

فصل دوم: تقض حمایت از «داده پیام» های شخصی/حمایت از داده

 

مبحث چهارم: نقض حفاظت از «داده پیام» در بستر مبادلات الکترونیکی

 

فصل اول: نقض حق مؤلف

 

فصل دوم: نقض اسرار تجاری

 

فصل سوم: علایم تجاری

 

۴-پیش نویس قانون مجازات جرایم رایانه ای ۱۳۸۳

 

این پیش نویس که اولین پیشنهاد قانونی ارائه شده ‌در مورد قانون جرایم رایانه ای است، در ۵۲ ماده تنظیم شده است و حاوی متن پیشنهادی و گزارش توجیه آن است. در متن مواد پیشنهادی بدون عنوان بندی به دنبال هم آمده اند اما در گزارش توجیه ضمیمه آن دسته بندی به شرح ذیل آمده است:

 

مبحث نخست: دسترسی غیر مجاز به داده ها و سیستم‌های رایانه ای و مخابراتی و تحصیل غیر قانونی داده ها

 

مبحث دوم: شنود و دریافت غیر مجاز

 

مبحث سوم: جرایم علیه امنیت

 

مبحث چهارم: جعل

 

• • سوءاستفاده از داده های مجعول

 

• جعل کارت های قابل پردازش در سیستم‌های رایانه ای

مبحث پنجم: تخریب و ایجاد اختلال در داده ها

 

مبحث ششم: اختلال در عملکرد سیستم رایانه ای

 

مبحث هفتم: ممانعت از دستیابی

 

مبحث هشتم: کلاهبرداری

 

مبحث نهم: جرایم مرتبط با محتوا

 

• • هرزه نگاری بزرگسالان

 

• • جرایم مرتبط با اشخاص زیر ۱۸ سال

 

• • هرزه نگاری و تحریف نگاری شخصیت

 

• • انتشار یا دسترسی قرار دادن اسرار خصوصی

 

• نشر اکاذیب

مبحث دهم: مسئولیت کیفری ارائه دهندگان خدمات اطلاع رسانی رایانه ای و اینترنتی

 

مبحث یازدهم: سایر جرایم

 

• تولید و انتشار نرم افزار ها یا در اختیار دادن کدهای عبور به منظور ارتکاب جرم

 

۴-لایحه جرایم رایانه ای ۱۳۸۴

 

این لایحه ابتدا در قالب یک لایحه قضایی از سوی قوه قضائیه در فروردین ماه ۱۳۸۴ با جرح و تعدیل پیش نویس یاد شده در ۴۰ماده تنظیم و در تاریخ ۲۴/۱/۱۳۸۴ به دولت تقدیم شده است، و سپس با افزودن دو ماده به ان و تغیرات بسیار اندک از جلسه مورخ ۲۵/۳/۱۳۸۴ هیئت وزیران به تصویب رسیده و به شماره ۲۱۹۵۳/۳۲۸۷ مورخ ۱۳/۴/۱۳۸۴ به مجلس ارسال و در تاریخ۲۱/۴/۱۳۸۴ از سوی مجلس اعلام وصول گردیده است.

 

دسته بندی جرایم رایانه ای در این لایحه به شرح ذیل است:

 

فصل اول: جرایم علیه محرمانگی داده ها و سیستم‌های رایانه ای و مخابراتی

 

مبحث اول: دسترسی بدون مجاز

 

مبحث دوم: شنود و دریافت بدون مجوز

 

مبحث سوم: جرایم علیه امنیت^[۸۹]

 

فصل دوم: جرایم علیه صحت و تمامیت داده ها و سیستم‌های رایانه ای و مخابراتی

 

مبحث اول: جعل

 

مبحث دوم: تخریب و ایجاد اختلال در داده ها

 

مبحث سوم: اختلال در سیستم

 

فصل سوم: کلاهبرداری

 

فصل چهارم: جرایم مرتبط با محتوا

 

• (ارائه و نشر و معامله محتویات مستهجن، نشر اکاذیب، تغییر و تحریف در فیلم یا صوت دیگری…)

فصل پنجم: افشای سر

 

فصل ششم: مسئولیت کیفری ارائه دهندگان خدمات

 

• (عدم پالایش محتویات مستهجن، غیر قابل دسترس ننمودن محتویات مستهجن)

فصل هفتم: سایر جرائم(تولید و انتشار یا توزیع یا معامله داده یا نرم افزار و وسایل ارتکاب جرم رایانه ای ، در اختیار قرار دادن کد دستیابی یا داده های رایانه ای بدون مجوز)^[۹۰]

 

۵-اصلاحیه لایحه جرایم رایانه ای ۱۳۸۴

 

آخرین اقدامی که تا کنون در خصوص لایجه جرایم رایانه ای انجام پذیرفته است،اظهار نظر کارشناسی مرکز پژوهش‌ها در آبان ماه ۱۳۸۴ می‌باشد که در انتهای آن متن تغییر یافته لایحه با ادغام پیشنهادات اصلاحی مرکز در ۵۱ ماده آمده است.

 

تقسیم بندی جرایم رایانه ای در آن به شرح ذیل است:

 

بخش یکم: جرائم و مجازات‌ها

 

فصل یک: جرایم علیه محرمانگی داده ها یا سیستم‌های رایانه ای و مخابراتی:

 

دسترسی غیر مجاز

 

شنود غیر مجاز

 

جاسوسی رایانه ای

 

فصل دوم: جرایم علیه صحت و تمامیت داده ها یا سیستم‌های رایانه ای و مخابراتی

 

• • جعل یارانه ای

 

• • تخریب و ایجاد اختلال در داده ها یا سیستم‌های رایانه ای و مخابراتی

 

• ممانعت از دست یابی

فصل سوم: کلاهبرداری رایانه ای

 

فصل چهارم: جرایم علیه عفت و اخلاق عمومی

 

فصل پنجم: توهین و هتک حیثیت

 

– (تغییر در صوت، فیلم یا تصویردیگری و انتشار آن، انتشار فیلم، صوت یا تصویر خصوصی و خانوادگی، نشر اکاذیب)

 

فصل ششم: سایر جرایم

 

(انتشار،توزیع یا معامله داده ها و نرم افزارها و وسایل ارتکاب جرم رایانه ای در اختیار قرار دادن گذر واژه یا داده هایی که امکان دسترسی غیر مجاز فراهم کند.)

 

گفتار ششم: صلاحیت کیفری در فضای سایبر

 

به هنگام طرح یک دعوای حقوقی، به ویژه اگر راجع به یک قرار داد باشد، مرجعی که برای حل اختلاف به آن مراجعه شده، به دنبال تعیین دوموضوع خواهد بود:۱) حقوق ماهوی کدام کشور نسبت به آن قابل اجراست؛ و ۲) دادگاه های کدام کشور صالح به رسیدگی هستند. برای مثال دوتاجر ایرانی و انگلیسی می‌توانند قانون کشور سوئیس را مبنای حل اختلافات احتمالی خویش قرار دهند.این اقدام با هیچ منع قانونی مواجه نیست و مطابق اصل آزادی اراده اشخاص در امور مدنی معتبر و قابل قبول است.